Garanti ve Satış Sonrası Servis Hizmetleri

Garanti kapsamında bulunan çeşitli elektronik ve elektrikli cihazların servis hizmetleri konusunda Tüketici Hakları Derneği’ne yoğun şikayetler yapılmaktadır. Servis hizmetlerinin süresi uzamakta; yedek parça yokluğu nedeniyle bazen bu süre ayları bulmaktadır. Sık sık tekrarlanan arızalardan dolayı, eğer tüketici de değiştirme ya da iade hakkının olduğunu bilmeden tamir hakkını kullanmaya devam ederse, beklediği yararı görememekle birlikte manevi olarak da sıkıntı çekmektedir.

GARANTİ KAPSAMINDAKİ MALLARDA HAK VE SORUMLULUKLAR

Günlük yaşamımızda kullanmak üzere satın aldığımız dayanıklı tüketim malları da denilen buzdolabı, çamaşır makinesi, televizyon, radyo, DVD, VCD, ütü, bilgisayar, cep telefonu gibi elektrikli ve elektronik cihazlar; elektrikli, katı, sıvı, gaz yakıtlı sobalar ve ısıtıcılar; tencere, tava, çaydanlık gibi mutfak eşyaları; metal, ahşap, pvc malzemeli mobilya, kapı ve pencere sistemleri; otomobil gibi motorlu araçlar garanti kapsamındaki mallardır.

Garanti kapsamına giren mallarda, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına Dair Yönetmelik’e göre; imalatçı-üretici veya ithalatçı firmalar imal veya ithal ettikleri sözü edilen mallar için garanti belgesi düzenlemek ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığına onaylatmak zorundadırlar.

Yönetmelik hükümlerine göre hazırlanacak garanti belgesinin onaylanarak tüketiciye verilmesini satıcı, bayi sağlamakla yükümlü ve sorumludur.

Garanti süresi malın tüketiciye teslim tarihinden itibaren başlar ve en az iki yıldır. Ancak, imalatçı-üretici ya da ithalatçı firmalar iki yıldan daha uzun süreler için garanti süresi verebilir.

Malın arızalanması durumunda, tamirde geçen süre garanti süresine eklenir. Malın tamir süresi en çok 30 işgünüdür. Malın arızasının 15 iş günü içerisinde giderilememesi durumunda, imalatçı-üretici veya ithalatçı; malın tamiri tamamlanıncaya kadar, benzer özelliklere sahip başka bir malı tüketicinin kullanımına tahsis etmek zorundadır.

Garanti süresi içinde, malzeme ve işçilik ile montaj hataları nedeniyle malın arızalanması durumunda; işçilik ve değiştirilen parça bedeli ya da başka bir ad altında tüketiciden hiçbir ücret istemeksizin malın tamirinin yapılması ve yaptırılması yükümlülüğü bulunmaktadır.

Garanti süresi içerisinde diğer yükümlülükler

Tüketicinin onarım hakkını kullanmasına karşın;

• Belirlenen garanti süresi içinde kalmak kaydıyla, bir yıl içersinde; aynı arızanın ikiden çok tekrarlanması veya farklı arızaların dörtten çok oluşması veya belirlenen garanti süresi içerisinde farklı arızaların toplamının altıdan çok olması,

• Malın tamiri için gereken azami sürenin aşılması,

durumlarında, tüketici malın ücretsiz olarak bir yenisiyle değiştirilmesini ya da bedelini isteyebilir.

Tüketicinin bu isteklerine karşı satıcı, bayii, acente, imalatçı-üretici ve ithalatçı zincirleme olarak tüketiciye karşı sorumludurlar.

SERVİS İSTASYONLARININ SORUMLULUKLARI

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Sanayi Mallarının Satış Sonrası Hizmetleri Hakkında Yönetmelik’e göre satış sonrası servis hizmetlerinin verilmesinden, tüketiciye en yakın yerdeki servis istasyonu sorumludur.

Tüketiciye en yakın yerdeki servis istasyonunda satış sonrası hizmet verilmesinin mümkün olmaması durumunda; malın firma merkezine ya da diğer bir servis istasyonuna ulaştırılması ve geri gönderilmesi ile ilgili olarak nakliye, posta, kargo veya benzeri herhangi bir ulaşım gideri istenilemez.

Servis istasyonları servis fişini düzenlemek ve bir nüshasını tüketicilere vermek zorundadır.

Malın garanti süresi dışında, garanti belgesi ile satılması zorunlu olmayan bir parçasının servis istasyonu tarafından değiştirilmesi ve/veya satılması durumunda, değişen parça için altı aydan aşağı olmamak üzere bir garanti süresi verilir.

Servis istasyonları, “Yedek Parça Fiyat Listesi”ni, tüketicilerin görebileceği bir yere asmak veya katalog halinde ya da bilgi işlem ortamında ise tüketiciye göstermek zorundadır.

Servis istasyonları, bakım ve onarımını yaptıkları mallara ait değiştirilen yedek parçaları; garanti süresi içerisinde tüketiciye göstermek, garanti süresi dışında ise iade etmek zorundadır.

TÜKETİCİLERE UYARI VE ÖNERİLER

Garanti kapsamındaki mallarda herhangi bir arıza olduğunda tüketiciler arızalanan malı tamir ettirmek zorunda değildirler. Mal arıza yaptığında, malın iade edilerek bedelini ya da yenisiyle değiştirilmesini isteyebilirler.

Ancak, tüketiciler, bilerek ya da bilmeyerek arıza yapan garanti kapsamındaki malda tamir ve onarım seçeneğini isterlerse, malın daha sonraki arızalarında iade ya da değiştirme seçeneğini kullanabilmeleri için yukarıda “ garanti süresi içinde diğer yükümlülükler” başlığı altında belirtilen koşulların oluşması gerekmektedir.

Bu nedenle, akılcı olan, garanti süresi içindeki ilk arızada malın bedelini ya da yenisiyle değiştirilmesini satın aldığı firmadan istemek olmalıdır.

Tüketiciler, garanti kapsamındaki malın garanti süresi içerisinde arızalanması durumunda, malın bedelini ya da ayıpsız olan yenisiyle değiştirilmesini isterler ise, malı teslim ettikleri satıcı ya da serviste bir fiş ya da belge düzenlettirilerek ; bu fiş ya da belgeye “ ben, malın tamirini değil, bedelini ya da yenisiyle değiştirilmesini istiyorum” şeklinde bir not yazıp, belgenin bir suretini alsınlar.

Tüketiciler, garanti süresi içinde arıza yapan malın bedelini ya da yenisiyle değiştirilmesini satıcıdan istediğinde, eğer olumsuz cevap alırsa, tüketici derneklerine, tüketici sorunları hakem heyetlerine ya da tüketici mahkemelerine başvuruda bulunarak haklarını arayabilirler.

Tüketiciler, garanti kapsamındaki malları satın alırken, mutlaka mala ilişkin onaylı garanti belgesini, faturayı ve Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzunu istesinler ve bunları saklasınlar.


Turhan ÇAKAR
Tüketici Hakları Derneği
Genel Başkanı